номан мусин биография на башкирском языке
Презентация : Ноғман Мусин ижады
Описание презентации по отдельным слайдам:
Ноғман Сөләймән улы Мусин (17 июль 1931) — башҡорт прозаигы, журналист, Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы, Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, 1963 йылдан СССР Яҙыусылар союзы, әлеге ваҡытта Башҡортостан һәм Рәсәй Яҙыусылар союзы ағзаһы.
Тормош юлы Ноғман Сөләймән улы Мусин 1931 йылдың 17 июлендә Башҡорт АССР-ының Маҡар районы[1] Ҡолғона ауылында тыуған. 1937—1944 йылдарҙа Ҡолғона ауылында ете йыллыҡ мәктәптә белем ала. 1947 йылда Маҡар урта мәктәбен тамамлай һәм шунда уҡ уҡытыусы булып эш башлай. 1949 йылда Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтына уҡырға инә. 1951 йылда институтты тамамлағас, бер аҙ Маҡар район мәғариф бүлегендә инспектор вазифаһын башҡара һәм йыл аҙағында хәрби хеҙмәткә алына. Һалдаттан ҡайтыу менән (1953) «Совет Башҡортостаны» гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр, унан һуң Ҡолғона ауылында дүрт йыл уҡытыусы булып эшләй. Ә 1958 йыл Өфөгә килеп, «Ағиҙел» журналында — бүлек мөдире, яуаплы секретарь, 1962 йылдың башынан «Совет Башҡортостаны» гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр булып эшләй. Ноғман Мусин Башҡорт дәүләт университетының киске бүлеген тамамлай, артабан йәнә «Ағиҙел» журналында бүлек мөдире, Башҡортостан телевидениеһында, унан Башҡортостан китап нәшриәтендә мөхәррир булып эшләй.
Ижады Ноғман Мусиндың тәүге ижади аҙымдары Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтында башлана. Тәүге шиғырҙары үҙе хеҙмәттә сағында республика гәзиттәрендә һәм «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫылып сыға. Хәрби хеҙмәт ваҡытында проза жанрында ла көсөн һынап ҡарай, һалдаттар тормошона арналған бер нисә хикәйә яҙа. «Минең дуҫ» тигәне 1954 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында, ҡалғандары «Совет Башҡортостаны», «Ленинсы» гәзиттәрендә, 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫылып сыға.
Ноғман Мусиндың тәүге күләмле әҫәре — «Зөһрә» повесы 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫыла. Унан бер-бер артлы «Ғорурлыҡ», «Күксә урманында», «Ер биҙәге», «Ауылым юлы», «Кеше йылмая», «Сәскәләр керпеген аса» тигән повестары баҫылып сыға. Яҙыусының төп темаһы — урман, уны һаҡлау. 1968 йылда колхоз тормошона арналған «Өҙәрем юл кешеләре» исемле роман яҙа. «Һайлап алған яҙмыш», «Зәңгәртауҙа аҡ болан», «Яҙғы ташҡындар алдынан» («Яралы кеше тауышы»), «Мәңгелек урман», «Таң менән сыҡ юлдарға», «Һуңғы солоҡ», «Шунда ята батырҙар һөйәге» романдары һәм ҡыҙыҡлы повестары Ноғман Мусинды башҡорт прозаһының талантлы яҙыусыһы итеп таныта. Уның әҫәрҙәренең геройҙары — беҙҙең замандаштарыбыҙ.
Китаптары Зөһрә. 1960 й. Ғорурлыҡ. 1962 й. Ауылым юлы. 1963 й. Кеше йылмая. 1965 й. Ер биҙәге. 1967 й. Беҙ ауылдаш малайҙар. 1968 й. Өҙәрем юл кешеләре. 1970 й. Һинең мөхәббәтең. 1972 й. Аҡ юл һиңә. 1973 й. Һайлап алған яҙмыш. 1974 й.
Мәңгелек урман. 1-се китап. 1975 й. Мәңгелек урман. 2-се китап. 1978 й. Ғүмерҙең бер мәле. 1979 й. Зәңгәр тауҙа аҡ болан. 1980 й. Ер биҙәге. 1981 й. Төнгө усаҡ яҡтыһы. (Яңы вариант). 1983 й. Еҙ ҡыңғырау. 1986 й. Кеше һуҡмағы. 1987 й. Таң менән сыҡ юлдарға. 1988 й. Ихлас күңелдән һөйләшеү. 1990 й.
Һайланма әҫәрҙәр. 1-се том.1992 й. Һайланма әҫәрҙәр. 2-се том. 1993 й. Һунарсы хикәйәләре. 1995 й. Йыртҡыс тиреһе. 1995 й. Шунда ята батырҙар һөйәге. 2001 й.
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1981) Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы (1991) Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы (2001)
Башҡорт прозаһының күренекле вәкиле, эпик йөкмәткеле романдар, үткер проблемалы повестар, күп һанлы хикәйә һәм очерктар авторы Ноғман Мусиндың әҫәрҙәрен, ғәҙәттә, халыҡсан ижад тип баһалайҙар. Тәбиғәткә, кешеләргә оло һөйөү, нескә миһырбанлыҡ менән һуғарылған ижад өлгөләренең әһәмиәте баһалап бөткөһөҙ.
Ноғман Сөләймән улы Мусин 1931 йылдың 17 июлендә хәҙерге Ишембай районының Ҡолғона ауылында тыуа. Тәүҙә үҙ ауылында ете йыллыҡ мәктәптә уҡый. 1947 йылда Маҡар урта мәктәбен тамамлағас, Ҡолғонаға уҡытыусы булып эшкә ҡайта. Әҫәрҙәре 1952 йылдан алып матбуғатта баҫыла башлай. «Зөһрә» исемле тәүге повесы 1955 йылда яҙылып, 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында донъя күрә. 1958 йылда «Ағиҙел» журналына эшкә килә, ошо осорҙан алып әҙәбиәттән айырылмай. Һуңыраҡ ул башлыса үҙе тыуып үҫкән мөхит, тормош һәм шунда көн күреүсе кешеләр хаҡындағы әҫәрҙәре менән таныла. Ноғман Мусин — үҙ темаһын ғына түгел, үҙ стилен, уға ғына хас һүрәтләү алымдарын тапҡан яҙыусы. Тәбиғәт тигән ҙур социаль проблематиканы тормоштоң киң һулышы, тыуған ерҙе матурлар өсөн замандаштарҙың ынтылышлы эшмәкәрлеге менән органик бәйләнештә биреүгә өлгәшә. Хикәйәләре, «Зөһрә», «Төпкөлдән төшкән килен», «Аҡ юл һиңә!» һ.б. повестары, «Өҙәрем юл кешеләре», «Һайлап алған яҙмыш», «Мәңгелек урман», «Зәңгәртауҙа — аҡ болан» романдары күптәрҙең яратып уҡыған әҫәрҙәре. Уның ижады заман үҙгәрештәренә лә бирешмәй, сөнки улар кешеләрҙе тормош, ғүмер, яҡшылыҡ һәм яманлыҡ тураһында уйланырға, үткән юлдарына, бөгөнгөһөнә һәм киләсәккә күҙ ташларға мәжбүр итә.
Уның повесть һәм романдарына нисәмә быуын уҡыусылары һоҡланыуҙан туҡтамай. Яҙыусыға хаҡлы рәүештә республикабыҙҙың Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы, Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы тигән маҡтаулы исемдәр бирелде.
Башҡортостан Республикаһы Өфө ҡалаһы ҡала округы
“ З.Биишева исемендәге 140- сы Башҡорт гимназияһы”ның муниципаль бюджет дөйөм белем биреү учреждениеһы
“ Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Ноғман Мусин –тәбиғәт йырсыһы ”
( Ноғман Мусин менән осрашыу кисәһенең сценарийы )
Ис кәндәрова Әлфирә Әнүәр ҡыҙы-
юғары категориялы башҡорт теле
һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы.
Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Ноғман Мусин –тәбиғәт йырсыһы.
(Ноғман Мусин менән осрашыу кисәһенең сценарийы)
Уҡыусыларҙы яҙыусының тормошо, ижады менән таныштырыу. Уның әҫәрҙәре аша тәбиғәткә һөйөү, тыуған ергә илһөйәрлек тойғолары тәрбиәләү. йырсыһы икәнен уҡыусыларға
Талғын ғына ҡурай моңо аҫтында Башҡортостандың мөһабәт имән, ҡарағай, зифа буйлы ҡайын, ҡара күҙле муйыл урмандарынан слайдтар күрһәтелә.
Ошо моң аҫтында талғын ғына ҡурай сәскәһе тирбәлә. Шул хозур тәбиғәткә һоҡланып Кеше тора. Ул ҡурайҙы күреп ҡала:
Кеше һаҡ ҡына ҡурайҙы алып, күңелендәге эске моң-һағышты тирә-яҡҡа ишетерлек итеп, ярһып уйнарға тотона. Был ярһыуҙы, моңдо ишетеп, залдың төрлө урындарынан уҡыусылар сәхнәгә күтәрелә һәм “Мәңгелек урман”дан өҙөк ятлатыла.
Ҡурайсы башҡорт халыҡ йыры “Урал” дың һуңғы аккордын биреүгә, сәхнәгә алып барыусылар сыға.
Һаумыһығыҙ, хөрмәтле уҡыусылар, уҡытыусылар һәм ҡунаҡтар! Бөгөн беҙҙә иҫтәлекле ваҡиға. Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы, тәбиғәт йырсыһы, башҡорт прозаигы, журналист, Салауат Юлаев премияһы лауреаты, Башҡорт АССР-ның атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, Башҡортостан һәм Рәсәй яҙыусылар союзы ағзаһы Ноғман Сөләймән улы Мусин менән осрашыу кисәһенә йыйылдыҡ.
Ә хәҙер көслө алҡыштар менән оло шәхесебеҙҙе сәхнә түренә саҡырайыҡ. Ноғман Сөләймән улы сәхнәгә рәхим итегеҙ! Барығыҙға ла күтәренке кәйеф теләп, кисәбеҙҙе башлайбыҙ!
Ноғман ағай Башҡортостандың матур, йәмле, бай тәбиғәтле төбәктәрҙең береһе –элеке Маҡар, хәҙерге Ишембай районы, Ҡолғона ауылында тыуған. Уның атаһы ла, әсәһе лә уҡымышлы кешеләр булған. Атаһы иҫке төрки телендә лә, латинса ла, русса ла матур яҙған, Үтәк мәҙрәсәһендә белем алған, заманында старшинаға писарь итеп тә алғандар үҙен, шул уҡ ваҡыта ла балта оҫтаһы ла булған. Ә әсәһе “Ҡөрьән”де яттан белгән.
Башҡорт халыҡы әйтмешләй “Ояһында ни күрһә, осҡанында шул булыр”тигәндәй, Ноғман ағай Мусинда уҡырға, белем алырға ынтыла.
Унынсы класты тамамлағас, үҙе уҡыған мәктәпкә уҡытыусы итеп ҡалдырыла. Ауылда ике йыл уҡытҡас, Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтына уҡырға инә. Яҙыусының тәүге ижади аҙымдары ла ошо институтта башлана.
Ә хәҙер сәхнә түрен 1б класы уҡыусыһы Әминев Искәндәргә бирәбеҙ. Башҡорт халыҡ йыры “Сыбай ҡашҡа”.
Үкенескә ҡаршы, Ноғман ағайға атай наҙын оҙаҡ татып йәшәргә яҙмай, шулай ҙа тормош ауырлығына ҡарамай тырышып белем ала. Тормошоноң һағышлы ла, ҡыуаныслы ла мәлдәре уның әҫәрҙәрендә сағыла. Ноғман Сөләймән улының әҫәрҙәре Ер-әсәнең һуты менән һуғарылған. Яҙыусы үҙе лә урман тураһында түбәндәге һүҙҙәрҙе яҙа: “Урман – биҙәк. Тик бер-ике йылда кейеп туҙҙырып, яңыһын алмаштыра торған күлдәк түгел ул, изге ер биҙәге. Ә ер- мәңгелек. Шуға күрә уның биҙәген уңдырмау өсөн айырыуса һаҡ ҡыланырға кәрәк”. Ә бит ошо биҙәкте яланға, урманға барғанда онотоп ебәрәбеҙ, түгелме? Уйланаһы урындар бар, балалар.
1951 йылда Ноғман Сөләймән улын хәрби хеҙмәткә алалар һәм тәүге шиғырҙарын ижад итә. Уның ул шиғырҙары республика газеталарында, “Әҙәби Башҡортостан”журналында баҫылып сыға. Шиғырҙар менән бер рәттән проза өлкәһендә лә үҙен һынап ҡарай. Һалдаттар тормошона арналған бер нисә хикәйә яҙа. “Минең дуҫ” тигәне 1954 йылда “Әҙәби Башҡортостан”журналында баҫыла.
Армиянан ҡайтҡас, байтаҡ газета-журналдарҙа бүлек мөдире, яуаплы секретарь һәм Башҡортостан телевидениеһында, унан Башҡортостан китап нәшриәтендә редактор булып эшләй.
Хәсәнова Лиана башҡарыуында “Башҡортостан” йыры яңғырай.
Ноғман ағайҙың ижады тураһында ҡәләмдәштәре бик күп йылы һүҙҙәр әйткән. Шуларҙың бер-нисәһе менән таныштырып үтмәксебеҙ.
Телсе, ғалим, профессор Рафаэль Аҙнағолов “Йәйғор төҫтәре” китабында Ноғман ағайға түбәндәге һүҙҙәр яҙылған.
Ноғман Мусин – тормошта оҫта эҙләнеүсе, тикшереүсе, зирәк аҡыл менән күҙәтеүсе, хәл-ваҡиғаларҙы үҙ фантазияһы менән үҫтереүсе. Бер ҡараһаң, ул-рәссам да, ғалим да, үҙ әҫәрҙәренең режиссеры ла. Икенсе ҡараһаң, беҙҙең Ноғман –үҙе ук ҡара урман. Урмансылыҡ ҡанундарын бары тик ул үҙе генә белә. Шуға ла уны урмансылыҡ белгесе тип атарға ла була. Бына ошондай киң йүнәлешле, киң ҡарашлы яҙыусы барыбер ҙә мәңгелектер. Һәр әҫәрҙең нигеҙендә яҡшылыҡ менән шаҡшылыҡ, изгелек менән яуызлыҡ, матурлыҡ менән яманлыҡ сифаттарына эйә булған образдарҙың аяуһыҙ көрәше ята. Ана шундай киҫкен көрәштә һәр саҡ ике яҡтың береһе еңеп сығыусан.
Әҙәби тәнҡитсе, әҙәбиәт белгесе, яҙыусы Әнүр Вахитов түбәндәге һүҙҙәрҙе яҙған: “Ноғман Мусин – хәҙерге башҡорт әҙәбиәтендә иң күренекле прозаиктарҙың береһе. Яҙыусы үҙ ижадында киләсәккә ынтыла кеүек. Тормоштоң тарихи барышы уны тәрән тулҡынландыра. Шуға ла уның ижадында башҡорт ауылының киләсәге, уның кешеләре хаҡында уйланыу рәүешендә яҙылған әҫәрҙәр ҙур урын тота.”
Ысынлап шулай, билдәле шәхестәрҙең һүҙҙәре менән килешмәй булмай. Тарихи романдарыңда күтәрелгән проблемалар бөгөндә актуаль, уларҙы аңлап эш иткәндә генә халыҡ әйтмешләй: “Урман – ул ер планетаһының сәскәһе, ер биҙәге”- тигәнде киләсәк быуынға еткерә аласаҡбыҙ.
Хөрмәтле Ноғман Сөләймән улы һүҙ һеҙгә. Рәхим итегеҙ!
Бөгөнгө кисәне яҙыусы Робет Байымов ағайҙың һүҙҙәре менән тамамлайһы килә. Ноғман Мусин –замана яҙыусыһы, ижады тамырлы, төрлө жанрлы әҫәрҙәрендә кеше бәҫе, дәрәжәһе алға ҡуйыла, әҙәп ҡанундарының тормошсанлығы һәм матурлығы данлана.
Ошо матурлыҡты, балалар, онотмайыҡ, киләсәк быуынға еткерәйек. Юҡҡа ғына Ноғман ағай “Мәңгелек урман” романында “Бөгөнгөң –үҙ ҡулыңда, киләсәгең иһә –аҡылыңда. ”
Хөрмәтле балалар, ҡунаҡтар! Осрашыу кисәһе ошоноң менән тамам. Киләһе осрашҡанға тиклем, һау булығыҙ!
Ноғман Мусин. Презентация
Башҡорт әҙәбиәте. Ноғман Мусин. Презентация.
Просмотр содержимого документа
«Ноғман Мусин. Презентация»
Ноғман Сөләймән улы Мусин (17 июль 1931) – башҡорт прозаигы, журналист, Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы, Салауат Юлаев исемендаге дәүләт премияһы лауреаты, Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, 1963 йылдан СССР Яҙыусылар союзы, әлеге ваҡытта Башҡортостан һәм Рәсәй Яҙыусылар союзы ағзаһы.
Ноғман Сөләймән улы Мусин 1931 йылдың 17 июлендә Башҡорт АССР-ының Маҡар районы Ҡолғана ауылында ете йылллыҡ мәктәптә белем ала. 1947 йылда Маҡар урта мәктәбен тамамлай һәм шунда уҡ уҡытыусы булып эш башлай. 1949 йылда Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтына уҡырға инә. 1951 йылда институтты тамамлағас, бер аҙ Маҡар район мәғариф бүлегендә инспектор вазифаһын башҡара һәм йыл аҙағында хәрби хеҙмәткә алына.
Һалдаттан ҡайтыу менән (1953) Совет Башҡортостаны гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр, унан һуң Ҡолғана ауылында дүрт йыл уҡытыусы булып эшләй. Ә 1958 йыл Өфөгә килеп, Ағиҙел журналында – бүлек мөдире, яуаплы секретарь, 1962 йылдың башынан Совет Башҡортостаны гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр булып эшләй.
Ноғман Мусин Башҡорт дәүләт университетының киске бүлеген тамамлай, артабан йәнә Ағиҙел журналында бүлек мөдире, Башҡортостан китап нәшриәтендә мөхәррир булып эшләй.
Ноғман Мусиндың тәүге ижади аҙымдары Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтында башлана. Тәүге шиғырҙары үҙе хеҙмәттә сағында республика гәзиттәрендә һәм әҙәби Башҡортостан журналында баҫылып сыға. Хәрби хеҙмәт ваҡытында проза жанрында ла көсөн һынап ҡарай, һалдаттар тормошона арналған бер нисә хикәйә яҙа. Минең дуҫ тигәне 1954 йылда Әҙәби Башҡортостан журналында, ҡалғандары Совет Башҡортостаны, Ленинсы гәзиттәрендә, 1956 йылда Әҙәби Башҡортостан журналында баҫылып сыға.
«Һайлап алған яҙмыш», «Зәңгәртауҙа аҡ болан», «Яҙғы ташҡындар алдынан» («Яралы кеше тауышы»), «Мәңгелек урман», «Таң менән сыҡ юлдарға», «Һуңғы солоҡ», «Шунда ята батырҙар һөйәге» романдары һәм ҡыҙыҡлы повестары Ноғман Мусинды башҡорт прозаһының талантлы яҙыусыһы итеп таныта. Уның әҫәрҙәренең геройҙары — беҙҙең замандаштарыбыҙ.
Ноғман Мусиндың тәүге күләмле әҫәре — «Зөһрә» повесы 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫыла. Унан бер-бер артлы «Ғорурлыҡ», «Күксә урманында», «Ер биҙәге», «Ауылым юлы», «Кеше йылмая», «Сәскәләр керпеген аса» тигән повестары баҫылып сыға. Яҙыусының төп темаһы — урман, уны һаҡлау.
1968 йылда колхоз тормошона арналған «Өҙәрем юл кешеләре» исемле роман яҙа.
« Төнгө усаҡ яҡтыһы» 1983 й.
« Еҙ ҡыңғырау» 1986 й.
« Кеше һуҡмағы» 1987 й.
« Беҙ ауылдаш малайҙар» 1968 й.
« Һинең мөхәббәтең» 1972 й.
« Ғүмерҙең бер мәле» 1979 й.
«Яҙғы ташҡындар алдынан»
«Ноғман Мусин – замана яҙыусыһы. Әҫәрҙәрендә кеше бәҫе, дәрәжәһе алға ҡуйыла, әҙәп ҡанундарының тормошсанлығы һәм матурлығы данлана».
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Мусин Ноғман Сөләймән улы
Мусин Ноғман Сөләймән улы
Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1981);
Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы (2001)
Мусин Ноғман Сөләймән улы (17 июль 1931 йыл) — Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы (2001), Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы лауреаты (1991). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1981). 1958 йылдан — КПСС, 1963 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. «Ватан алдында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» (2011) һәм Салауат Юлаев (2007) ордендары кавалеры.
Йөкмәткеһе
Биографияһы [ үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә ]
Ноғман Сөләймән улы Мусин 1931 йылдың 17 июлендә Башҡорт АССР-ының Маҡар районы [1] Ҡолғона ауылында тыуған. 1937—1944 йылдарҙа Ҡолғона ауылында ете йыллыҡ мәктәптә белем ала. 1947 йылда Маҡар урта мәктәбен тамамлай һәм шунда уҡ уҡытыусы булып эш башлай. 1949 йылда Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтына уҡырға инә. 1951 йылда институтты тамамлағас, бер аҙ Маҡар район мәғариф бүлегендә инспектор вазифаһын башҡара һәм йыл аҙағында хәрби хеҙмәткә алына. Һалдаттан ҡайтыу менән (1953) «Совет Башҡортостаны» гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр, унан һуң Ҡолғона ауылында дүрт йыл уҡытыусы булып эшләй. Ә 1958 йыл Өфөгә килеп, «Ағиҙел» журналында — бүлек мөдире, яуаплы секретарь, 1962 йылдың башынан «Совет Башҡортостаны» гәзитендә әҙәби хеҙмәткәр булып эшләй.
Ноғман Мусин Башҡорт дәүләт университетының киске бүлеген тамамлай, артабан йәнә «Ағиҙел» журналында бүлек мөдире, Башҡортостан телевидениеһында, унан Башҡортостан китап нәшриәтендә мөхәррир булып эшләй.
Ижады [ үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә ]
Ноғман Мусиндың тәүге ижади аҙымдары Стәрлетамаҡ уҡытыусылар институтында башлана. Тәүге шиғырҙары үҙе хеҙмәттә сағында республика гәзиттәрендә һәм «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫылып сыға. Хәрби хеҙмәт ваҡытында проза жанрында ла көсөн һынап ҡарай, һалдаттар тормошона арналған бер нисә хикәйә яҙа. «Минең дуҫ» тигәне 1954 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында, ҡалғандары «Совет Башҡортостаны», «Ленинсы» гәзиттәрендә, 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫылып сыға.
Ноғман Мусиндың тәүге күләмле әҫәре — «Зөһрә» повесы 1956 йылда «Әҙәби Башҡортостан» журналында баҫыла. Унан бер-бер артлы «Ғорурлыҡ», «Күксә урманында», «Ер биҙәге», «Ауылым юлы», «Кеше йылмая», «Сәскәләр керпеген аса» тигән повестары баҫылып сыға. Яҙыусының төп темаһы — урман, уны һаҡлау.
1968 йылда колхоз тормошона арналған «Өҙәрем юл кешеләре» исемле роман яҙа.
«Һайлап алған яҙмыш», «Зәңгәртауҙа аҡ болан», «Яҙғы ташҡындар алдынан» («Яралы кеше тауышы»), «Мәңгелек урман», «Таң менән сыҡ юлдарға», «Һуңғы солоҡ», «Шунда ята батырҙар һөйәге» романдары һәм ҡыҙыҡлы повестары Ноғман Мусинды башҡорт прозаһының талантлы яҙыусыһы итеп таныта. Уның әҫәрҙәренең геройҙары — беҙҙең замандаштарыбыҙ.